Küresel Ticaret Güncellemesi

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı'nın (UNCTAD) yılın son küresel ticaret güncellemesine göre, küresel ticaret 2025 yılında ilk kez 35 trilyon doları aşacak. Projeksiyonlar gerçekleşirse, bu yıl küresel ticaret ilk kez 35 trilyon doları aşacak; bu da 2024 yılına kıyasla yaklaşık 2,2 trilyon dolarlık veya %7'lik bir artış anlamına geliyor.

2025 yılının üçüncü çeyreğinde ticaret büyümesi, gelişmekte olan ekonomiler, güçlü Güney-Güney ticareti ve Afrika ile Doğu Asya'daki sağlam performans sayesinde pozitif seyrini sürdürdü.

Temmuz ve Eylül ayları arasında küresel ticaret, önceki üç aya kıyasla %2,5 oranında büyüdü; bu büyümede mal ticareti yaklaşık %2, hizmet ticareti ise %4 oranında artış gösterdi.

Yılın son çeyreğinde de büyümenin devam etmesi bekleniyor, ancak daha yavaş bir tempoda: mallar için %0,5 ve hizmetler için %2. Tahminler gerçekleşirse, mallar bu yılın toplamına yaklaşık 1,5 trilyon dolar, hizmetler ise 750 milyar dolar katkı sağlayacak ve bu da genel olarak yıllık %7'lik bir artışla tutarlı olacaktır.

Doğu Asya, bölge içi ticaretteki %10'luk artışın da desteğiyle, geçen yıl en güçlü ihracat büyümesini (%9) kaydetti.

Afrika da güçlü bir performans sergiledi; ithalat %10, ihracat ise %6 arttı. Güney-Güney ticareti yaklaşık %8 oranında genişleyerek gelişmekte olan ekonomiler arasındaki ekonomik bağların derinleştiğini yansıttı.

Bireysel ekonomiler arasında Doğu Asya'da Çin ve Güney Kore öne çıkarken, Güney Amerika ve Afrika'da Brezilya ve Güney Afrika kilit rol oynadı.

Hindistan ve Çin de hizmet ihracatında en güçlü büyümeyi kaydeden ülkeler arasında yer alarak, gelişmekte olan ekonomilerin küresel ticaretteki artan ağırlığını vurguladı.

Emtia piyasasında, demir ve çelik en keskin artışı göstererek 2024'ün üçüncü çeyreğinden bu yana yaklaşık %40 yükseldi. Ancak genel olarak doğal kaynak ticareti, mineral yakıt fiyatlarındaki düşüş nedeniyle durgun kaldı.

İmalat sektörü, yapay zekâ ile ilgili talebe bağlı olarak elektronik sektörünün (%14) öncülüğünde, yıllık bazda %10 büyüdü. Tarım sektörü üçüncü çeyrekte keskin bir büyüme gösterdi; tahıl ve meyve-sebze ihracatı her biri %11 arttı. Otomotiv ticareti %4 düşerken, fosil yakıt ticareti düşük fiyatlar nedeniyle geriledi.

UNCTAD, 2026'ya yönelik beklentilerinde, küresel faaliyetlerdeki yavaşlama, artan borç, yüksek ticaret maliyetleri ve süregelen belirsizliğin performansı olumsuz etkilemesi nedeniyle daha zayıf bir büyüme öngörüyor.