Yeşil Nobel Türkiye’den İlk Kez Akdeniz Koruma Derneği Başkanı Zafer Kızılkaya’nın Oldu!

Yeşil Nobel Ödülü olarak da bilinen ve dünya genelinde çevre alanında en prestijli ödül olarak kabul edilen Goldman Çevre Ödülü’nün 2023 kazananları arasında Akdeniz Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kızılkaya da yer aldı. Zafer Kızılkaya bu ödülü kazanan dünya genelinde altı çevre savunucusundan biri oldu.

1989 yılında San Francisco’da hayırseverler ve sivil toplum liderleri Rhoda ve Richard Goldman tarafından kurulan Goldman Çevre Ödülü, her yıl dünyanın altı kıtasından bir  çevre kahramanına veriliyor. Ödül, 34 yıl içinde gezegen üzerinde benzersiz bir etki bıraktı. Bugüne kadar 95 ülkeden 98’i kadın olmak üzere 219 kazananı onurlandırdı. Dünya genelinde gezegeni korumak için olağanüstü adımlar atan insanları onurlandıran ödülün 2023 kazananları arasında Türkiye’den Zafer Kızılkaya da yer alıyor. Türkiye'de kıyı sularının ve inanılmaz biyoçeşitliliğinin korunması için 2012 yılından beri çalışmalar yürüten Akdeniz Koruma Derneği (AKD)’nin kurucu üyeleri arasında yer alan ve yönetim kurulu başkanlığını yürüten Zafer Kızılkaya kazananlar arasında yer aldı. Zafer Kızılkaya, ödülünü San Francisco Opera Binası’nda yüz yüze düzenlenen törende aldı. 

Goldman Çevre Vakfı Başkanı John Goldman, “Dünya iklim değişikliği, fosil yakıtların çıkarılması, havamızın ve suyumuzun kirlenmesi gibi ciddi çevresel krizler konusunda bilinçlendi; artık birbirimizle ve gezegendeki tüm yaşamla olan bağlantılarımızın çok daha fazla farkındayız. Malawi’de kendi ülkesinde plastik kirliliğiyle mücadele etmeye çalışan bir aktivistin bizimle doğrudan bağlantısı var ve bunun tersi de geçerli; ve bu işi kendi evimizde, yaşadığımız yerde nasıl yapabileceğimiz konusunda bize öğreteceği çok şey var. Bu çalışma ve hepimizin kaderi iç içe geçmiş durumda.” dedi.

ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü ve Kıyı Alanları Yönetimi Yüksek Lisans Programı'ndan mezun olan Zafer Kızılkaya, Pasifik Okyanusunda on yılı aşkın süre, deniz koruma alanları projelerinde araştırmacı ve sualtı fotoğrafçısı olarak çalıştı. 2008'den bu yana Türkiye'deki yerel balıkçı topluluklarıyla yakın bir şekilde çalışarak, biyoçeşitliliği korumak ve deniz habitatlarının iyileştirilmesine destek olmak için çaba sarf ediyor. 2012'de AKD'yi kurarak, yıkıcı ve yasadışı avlanmanın tehdidini azaltmak için Gökova Körfezi'nde Türkiye'nin ilk topluluk yönetimli deniz koruma alanını (DKA) kurmada etkin rol oynadı. Bu yaklaşıma dayanarak, bölgede birçok yeni deniz koruma alanları oluşturuldu. 

Zafer Kızılkaya’nın kurucuları arasında yer aldığı ve ulusal bir sivil toplum kuruluşu olarak 2012 yılında İzmir’de kurulan Akdeniz Koruma Derneği (AKD); iklim değişikliğinin denizler üzerindeki etkilerinin ve Akdeniz keşiş foku, kum köpekbalığı gibi nesli tehlike altında olan türler ve bunların yaşadığı deniz ekosistemlerinin izlenmesi ve restorasyonu için çalışıyor. Aynı zamanda geçim kaynağı denize bağlı olan yerel halkı ve kültürel değerleri korumak amacıyla, küçük ölçekli balıkçılık, eko turizm gibi iş kollarını destekleyen çalışmalar yürütüyor.

Akdeniz Koruma derneği, Türkiye kıyılarında yürüttüğü koruma çalışmalarında ülkemizden kamu kurumlarıyla ve yurt dışından çevre koruma alanında faaliyet gösteren paydaşlarıyla birlikte çalışıyor. Bu paydaşlar arasında yer alan İngiltere merkezli, doğayı korumak için küresel ortaklarla çalışan uluslararası bir yaban hayatı koruma derneği olan Fauna & Flora, AKD ile 2012'de kurulduğundan beri yakından çalışmaktadır. Fauna & Flora, AKD’nin çalışmalarına sadece finansman sağlamakla kalmayıp, AKD'nin organizasyon olarak gelişiminde rehberlik etmiş ve Gökova Körfezi'nin korunması da dahil olmak üzere AKD'nin koruma stratejilerini geliştirmek ve uygulamak için Zafer Kızılkaya ve AKD ekibi ile yakın çalışmıştır. Bu ödülün Zafer Kızılkaya’ya verilmesinden büyük memnuniyet duyan Fauna & Flora International ekibinden Avrasya Bölgesi Kıdemli Deniz Programı Yöneticisi Berry Mulligan “Bu ödül, AKD ile öncü koruma projelerinin temelinde yer alan çalışmaları ve doğa ile toplumlar için yarattığı büyük etkiyi ödüllendirmektedir. Ekibimiz, bu projelerin nasıl inşa edildiğini ve bunların doğaya ve toplumlara nasıl fayda sağladığını ilk elden görmüştür. Bu nedenle, bu ödül bizim için büyük bir gurur kaynağıdır.” dedi.

AKD Türkiye’de yürüttüğü başarılı çalışmaları T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü, T.C. İçişleri Bakanlığı’nın izin ve koordinasyonunda yürütüyor. 

Akdeniz Koruma Derneği ayrıca aralarında Whitley Doğa Koruma Altın Ödülü, Marsh Award Deniz Koruma Liderlik Ödülü, UNDP Equator Ödülü’nün de yer aldığı çevre alanında önemli ödüllerin sahibi. 

HABER GÖNDER