Uzmanlar Ne Diyor?

Ukrayna'yı ve kendisini Rusya'dan koruma amacında olan AB'nin elinde tek bir araç var: ekonomik savaş. Denizcilik analistlerine göre, AB tarafından Rus petrolüne uygulanacak bir taşıma yasağı, ekonomik savaş amacına hizmet edecektir.

Pratikte, böyle bir taşıma yasağı durumunda, Avrupa ülkelerinden oluşan bir koalisyon, Rus petrolü taşıyan herhangi bir tankerin Avrupa limanlarına girmesini ve Avrupa hizmetlerini kullanmasını, kalıcı olarak veya en azından yasak yürürlükte olduğu sürece, yasaklayacaktır.

Geçtiğimiz hafta, G7 ülkelerinin Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından 2022 yılının sonunda ilk kez uygulamaya konulan petrol fiyat tavanını kaldırmayı düşündüğü haberi ortaya çıktı. Tavanın kaldırılması, G7/AB şirketlerinin Rus petrol ticaretini desteklemek için denizcilik hizmetleri sağlamasına tam ve koşulsuz bir yasak getirecek ve Rus işletmelerini tamamen gölge filoya itecektir.

Gibson Shipbrokers'a göre, bunun tankerler için yükseliş mi yoksa düşüş mü anlamına geldiği bir dizi önemli faktöre bağlı.

ABD'nin müdahalesi olmasa bile, denizcilik hizmetlerine yönelik tam bir yasak, ana akım tanker sahiplerinin neredeyse tamamını Rus pazarından çıkmaya zorlayabilir.

Uygulamanın zamanlaması da önemli bir parametre. Tedbirlerin, 2026 yılının başlarında açıklanması beklenen AB'nin 20. yaptırım paketinin bir parçası olabileceği anlaşılıyor. Ancak, kademeli olarak kaldırma sürecinin ne kadar süreceği henüz net değil.

Bu seferki uygulama süresi de aynı derecede kısa olursa, Rusya'nın tedarik zincirlerini zamanında ayarlaması zor olabilir. Ancak daha uzun bir geçiş dönemi verilirse, Rusya filo genişletme fırsatı bulacaktır.

Genel olarak, bu önlemlerin, yaptırım uygulanan yükleri taşımayı tercih etmeyen tanker sahipleri için ulaşılabilir pazarın daralmasına yol açması muhtemeldir.

“Eğer denizcilik hizmetlerine tam bir yasak getirilirse, bunun etkisi ne olabilir? Yasak, ana akım tanker sahiplerini Rus ticaretinden tamamen çekilmeye zorlayacağından, teorik olarak geleneksel ticaret için mevcut tanker sayısını artıracağı için, gösterge niteliğindeki tanker navlun oranlarının baskı altına girebileceği savunulabilir. Ancak, Rus petrol alıcılarının nasıl tepki vereceğine çok şey bağlı olacaktır,” diye vurguluyor Gibson.

Avrupa Komisyonu (AK), Pazartesi günü yaptığı açıklamada, 2026 yılının başlarında AB ülkelerinin Rus petrolü alımlarını yasaklamayı önereceğini belirtti.

Avrupa Birliği Enerji ve Konut Komiseri Dan Jorgensen, 15 Aralık'ta Brüksel'de gazetecilere yaptığı açıklamada, "Gelecek yılın başlarında kalan petrolün yasaklanmasına yönelik bir yasa tasarısı sunacağız" dedi.

Jorgensen, Avrupa Birliği'nin şu anda Rusya'dan "petrolden daha fazla doğalgaz ithal ettiğini" kabul etti, ancak AB'nin "Rus enerjisi ithalatından tamamen kurtulmak istediğini, bunun da gelecek yılın başlarında gerçekleşeceğini" belirtti