Başarılı olmak için sevdiğiniz mesleği seçin.

Değerli Denizci Meslektaşlarım,Sevgili okurlarım,

Dünyada tüm medeniyetler deniz kıyılarında ya da kıyılara yakın bölgelerde kurulmuş ve denizler sayesinde kıtalar arasına taşınmıştır. Günümüzde özellikle ekonomik alanda denizlerin etkinliği çarpıcı şekilde artmış ve dünya ticareti giderek artan oranda denizlere daha fazla bağımlı hale gelmiştir. Dünya ekonomisine yön veren ülkelerin tamamı denizlere kıyısı olan ve denizleri yüzyıllardır etkinlikle kullananlardır. Bugün denizciliğin gemi inşa ve deniz taşımacılığı gibi bazı sektörlerinde sıralamalar yapılmakla birlikte ülkelerin denizcilik potansiyellerinin bir bütün halinde birbirleri ile mukayese edilmesini sağlayan ve yaygın olarak kullanılan bir kıyaslama modeli yoktur. Aynı zamanda bir ülkenin denizcilikteki gelişmişlik düzeyini ortaya koyabilmeyi ve bu sayede denizciliğin bir ülkenin ekonomisine katkısını daha kolay takip edebilmeyi sağlayacak bir model geliştirmenin gerekli olduğu düşünülmüştür. Böyle bir modelin, karar verici konumundaki yöneticilere ve özellikle politikacılara denizciliğin potansiyelini daha kısa sürede ve kolay anlaşılabilir şekilde açıklayabilme olanağını sunabileceği ve böylece Türkiye'nin güvenlik ve ekonomi stratejilerinin yönlendirilmesine ve bu yönde daha sağlıklı kararlar alınabilmesine katkı sağlayabileceği değerlendirilmektedir. İletişim araçlarının hızla geliştiği günümüz dünyasında, ilmin kitaplar yoluyla saklandığı, paylaşıldığı ve geleceğe aktarıldığı bir dönemi geride bırakarak bilginin dijital verilere dönüştürüldüğü yeni bir süreçten geçmekteyiz. Bu bilgi çağında kişisel bilgilerimizden en geniş kütüphane dokümanlarına kadar tüm verilerimiz artık erişilebilir, denetlenebilir ve ölçülebilir bir niteliğe kavuşmuştur. Dijitalleşen veriler, bir yandan daha kolay erişilebilir, yorumlanabilir ve paylaşılabilir hale gelerek hayatımızı kolaylaştırırken, öbür yandan bütün şahsi mahremiyetlerin ortadan kalktığı yeni bir takım problemlere sebebiyet vererek hayatı içinden çıkılmaz hale dönüştürebilmektedir. İnsanın gelişim sürecinde yenilik ve değişime en açık olan dönem gençlik çağıdır. Bireyin asıl kimliği bu dönemde belirginleşmeye başladığı gibi, kimliğin temel unsurlarından biri olan inanç da yine bu dönemde sorgulanmaya başlar. Gençler, bu dönemde otoriteleri sorgular ve bu doğrultuda ihtiyaçı olan isteklerini yeniden inşa etmeye çalışırlar. Bu aşamada gençlerde birtakım değişimler yaşanır. Bu dönem, yeniliğe ve değişime açık bir evre olması sebebiyle doğal olarak problemlerle de anılan bir evredir. Bu bağlamda gençlerin ne istediklerine dair düzeyleri, tesbit etmek biz ebebeynlerin işidir. Varsa Problemlerini araştırmalarınız üzerinde yoğunlaştığı alanlar oluşturulmalıdır .Bilgiye ulaşmanın kolaylaştığı ve hızlandığı bu dönemde, doğru bilgi ve yanlış bilgi ayrımını yapabilmek, oldukça güç duruma gelmiş bulunmaktadır. Hususiyle internet ortamında yazılı, sesli ve görsel olarak büyük bir bilgi kirliliği yaşanmaktadır. Bu bilgilerin mesleki oluşumlar tarafından destekleniyor olması, taraftar bulmasını daha da kolaylaştırmaktadır.
Denizcilik endüstrisindeki yaşanan gelişmeler,gemi insanlarının çalışma koşulları ve emek piyasaları üzerinde önemli etkiler yaratmıştır. Liman devletlerinin aldığı önlemler ve uygulamaları nedeniyle gemi insanları, denizcilik sektöründe çeşitli zorluklarla karşılaşmışlardır. Suriye'deki savaşın devamı,  Rusya Ukrayna savaşı İran’a ve  Gazze’ye ABD Desteği ile israil ‘in saldırıya başlaması, Ortadoğu'daki belirsizlikler ve Kızıl Deniz'deki ticari gemilere yönelik saldırılar gibi olaylar da deniz ticaretini etkilemiştir. Bu gelişmeler, gemi insanlarının emek piyasalarını ve çalışma ilişkileri ile doğrudan ilişkilidir. Türkiye özelinde, gemi insanlarının karşılaştığı sorunlar geniş bir yelpazede bulunmaktadır. Denizde çalışma ilişkilerinin sağlıklı şekilde işlemesi, küresel tedarik zincirinin aksamaması için oldukça önemlidir. Deniz kazaları sonucu geri dönüşü olmayan çevre felaketleri yaşanabilmektedir. Küresel tedarik zincirinin anahtar çalışanları olan gemi insanlarının çalışma ilişkileri ve yönetimi önemli meseleler ile karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda gemi insanlarının çalışma ilişkilerine yönelik sorunların detaylı bir şekilde tespit edilmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Sorunların tespitine yönelik gemi insanları ve temsilcileri ile nitel araştırma yöntemi olarak odak grup görüşmesi yapılmıştır. Çalışma ilişkileri, yönetim ve sosyal haklar üzerindeki güncel ve konvansiyonel sorunlar, odak grup görüşmesi ve alan yazını ile tartışılmaktadır. 
denizcilik endüstrisinde meydana gelen gelişmeler, gemi personelinin çalışma koşulları ve deniz iş gücü piyasaları üzerinde büyük etkiler yaratmıştır. Pandemi süreci, uluslararası uçuşların durması ve liman devletlerinin aldığı tedbirler nedeniyle gemi çalışanları çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmışlardır. Pandemi sona erdiğinde bile, Suriye'deki iç savaşın devamı, Süveyş Kanalı'ndaki Evergreen gemisi kazası, Rusya-Ukrayna Savaşı, Ortadoğu'daki belirsizlikler ve Kızıl Deniz'deki ticari gemilere yönelik saldırılar gibi olaylar deniz ticaretini etkilemeye devam etmiştir. Bu olaylar, gemi personelinin deniz iş gücü piyasalarını ve çalışma ilişkilerini doğrudan etkilemiştir. Türkiye'de gemi personelinin karşılaştığı sorunlar oldukça geniş bir yelpazede yer almaktadır. Armatörlerin bayrak tercihleri, yaşlı ve standart altı gemiler gibi geleneksel sorunların yanı sıra, sosyal güvenlik, ücret, yurda iade ve iaşe hakları gibi deniz iş hukuku kapsamındaki konularda da problemler yaşanmaktadır. Türkiye'de gemi personeli eğitimi, istihdam, maaşlar, sosyal güvenlik, iş güvencesi ve uluslararası standartlara uyum gibi çeşitli konularda devam eden sorunlar bulunmaktadır. Ayrıca, yasalara ve yönetmeliklere uygun çalışmayan aracı kurumlar, gemi personelinin iş bulma ve yerleştirme süreçlerini olumsuz etkilemektedir. Son dönemde Türkiye'de ve Karadeniz bölgesinde deniz kazalarının artması, denizcilik altyapısı eksiklikleri, denetim sorunları ve denizcilik insan kaynakları yönetimi sorunlarını da gündeme getirmiştir. Gemi personelinin yeterli eğitim almaması, tecrübe eksikliği, dinlenme saatlerinin yetersizliği ve uygun olmayan insan kaynakları uygulamaları deniz kazalarında etkili olmaktadır. Bu kazalar sonucunda can kayıpları, yaralanmalar ve çevre felaketleri yaşanabilmektedir. Artan gemi personeli talebi ise niteliksiz ve yeterli olmayan personelin istihdamına yol açmaktadır. Sonuç olarak, denizcilik sektöründe gemi insanlarının karşılaştığı sorunların çözülmesi, sektörün sürdürülebilirliği ve küresel tedarik zincirinin aksamaması için büyük önem taşımaktadır. Gemi insanlarının eğitim seviyelerinin yükseltilmesi ve uluslararası standartlara uygun nitelikli eğitim ve staj olanakları sağlanmalıdır. Eğitim programları, pratik deneyimlerle desteklenmeli ve sürekli mesleki gelişim fırsatları sunulmalıdır. Gemi insanlarının sosyal güvenlik, ücret, yurda iade ve iaşe hakları gibi konularda karşılaştıkları sorunlar çözülmeli, iş güvencesi artırılmalı ve sosyal haklar güvence altına alınmalıdır. Denizciliksektöründe faaliyet gösteren aracı kurumların yasalara uygun çalışmaları sağlanmalı, denetim süreçleri sıkılaştırılmalı ve denetim mekanizmaları etkin hale getirilmelidir. Denizcilik altyapısı güçlendirilmeli, deniz kazalarını önlemek için gerekli önlemler alınmalı ve emniyetsiz gemi işletmeciliğine karşı sıkı tedbirler uygulanmalıdır. Gemi insanlarının işe alım, oryantasyon, eğitim ve çalışma koşulları gibi insan kaynakları yönetimi süreçleri iyileştirilmeli, uygun örgüt kültürü oluşturulmalı ve personel devir oranı düşürülmelidir. Kurumsal deniz işletmeciliği yaygınlaştırılmalıdır. Sosyal diyalog ve yönetişim gemi insanlarının çalışma ilişkilerinde daha fazla geliştirilmelidir. Uluslararası iş birlikleri artırılmalı ve gemi insanlarının çalışma koşulları ve hakları uluslararası standartlara uygun hale getirilmelidir. Sendikal örgütlülük ve ITF ile ilişikler geliştirilmelidir. Gemi insanlarının çalışma ilişkileri ve emek piyasalarındaki sorunların tespiti için gemi insanlarının esenliğine yönelik daha fazla araştırma yapılmalıdır. Gemi insanlarının esenliği emniyetli gemi işletmeciliği için başat öneme sahiptir. Bu doğrultuda, ulusal ve uluslararası düzeyde alınacak önlemler ve yapılacak düzenlemeler ile gemi insanlarının çalışma koşullarını iyileştirerek deniz ticaretinin daha güvenli ve verimli hale gelmesi sağlanmalıdır.Ayrıca 
Gemiden dolu dolu 5 sayfa değişik kalemlerde malzeme istekte bulunulmuş ve armatör hiçbir malzemeden onu kıs bunu kıs demeden hiçbir kısıtlama yapılmadan malzemeleri alıp gemiye irsaliye ve faturası ile birlikte gönderilmiş, gemiye gelen malzemeyi teslim alan personelin kontrollerinde irsaliye ve faturanın gelen malzeme ile uyuşmadığı tespit edilmiş .Şirket, gemi tarafından bilgilendirilmiştir .Peki nereye gitti alınan malzeme armatör her seferinde aynı sıkıntıların olduğunu dile getirmiştir. Sonuç olarak istek yapılan listenin yarısı ortada yok, kayıp parası ödenmiş faturası kesilmiş malzeme nerede kaybolmuş olabilir . İşimizi doğru yapıp daha dikkatli olunması gerekiyor, gelin bu konuları kuralına göre inceleyelim...Gemilerde çalışan personellerin görevlerine ilişkin malzeme istek kontrol konusuyla ilgili basit bir genel bakışın ne kadar kolay olduğunu göreceksiniz.En ufak yapılan yanlışın cezasını armatör cebinden ödüyor, senin,onun,benim yanlışımı armatör neden cebinden ödesin. Burada yaşanan olay bize bir kere daha kaliteli personel çalıştırmanın ne kadar faydalı olabileceğini hatırlatmış oluyor. Birkaç tıklama ile her görevi etkinleştirebilir, bitirebilir, yazdırabilir ve durumunu takip edersiniz. Teknik bilgileri ve iş emirlerini gösterebiliyorsunuz ve işteki detayları değiştirmenize yardımcı oluyor ve otomatik olarak yeni bitiş tarihleri oluşturuyor. Bu, Gemi Makine Bakım Onarım ile yapabileceğiniz bazı şeylerin yalnızca kısa bir gösterimidir. Ne tür bir gemide çalışacak olursanız olun bir denizcinin IMO’nun yayımladığı uluslararası sözleşmelerden bihaber olması düşünülemez. Bu sözleşmelerin en önemlilerinden biri de ISM kodudur. ISM Kodunun gereklerini iyi bilmeniz, gemi işleyişine adapte olmanızı kolaylaştıracak ve sistemi kavramanız zaman almayacaktır. Ayrıca ISM Kodunun ana amacı olan emniyet ve çevre koruma bilinci, bir zabitin sahip olması gereken denizcilik kültürünün temelini oluşturmaktadır. Bir geminin seyire devam edebilmesi, bağlı olduğu klasta kalabilmesi için sınıflandırma kuruluşu çalışanları tarafından kullanım amaçları ne olursa olsun yıllık, iki yıllık veya beş yıllık sörveylere tabi tutulur. Tüm bu sörveyler, yetkinlikleri International Maritime Organization (IMO) tarafından tanınan klas (sınıflandırma) kuruluşlarınca gerçekleştirilir.Gemi personelinin eğitimleri çok iyi olmalıdır. Özellikle makine personelinin hertam manasıyla gemi makineleri işletme mühendisleri olmaları gerekmektedir. Bu kalitedeki gemi adamlarının maaşları da normale nazaran yüksek olacaktır. Çok ilginçtir ki gemide oluşabilecek büyük arızaların kaynağında, ucuz personelin çalıştırılmasının yattığı unutulmaktadır. Maliyet türlerini direkt, endirekt ve genel yönetim giderleri olarak ayırıma tabi tutup incelemek yerine muhasebe genel tebliğinde belirtilen gider türü gruplarına göre ayrılmalıdır. Gemilerin envanteri olarak söylenilen demirbaşların başlıcaları şunlardır ; Branda ve ambar muşanbaları, yükleme ve boşaltma donanımı, temizleme donanımı tabak-çanak ve cam eşya, elektrik teçhizatı ve malzemesi, mobilyalar-mefruşat takımları, kuzine takımları, can kurtarma ve yangın söndürme teçhizatı, yatak-yorgan takımı, navigasyon aletleri , halatlar vb. Gemilerin envanter amortismanları yukarıda bahsedilen gemilerin amortisman giderleri gibi sefer maliyetlerine yüklenir. Gemi işletmeciliğinde diğer bir olumsuz faktör, gemi bünyesindeki yetersiz elemanların çalıştırılmasıdır. Bazı hallerde ise, gemi bünyesinde yedek parça bulunamamasından dolayı kaynaklanan geçici durumların gemi personelinin merkez ofise bildirmelerine rağmen merkez ofisin bu yedek parça teminini en kısa sürede yerine getirememesidir. Bu gerek şirket içi gerek şirket dışı bağlantıların yeteri kadar hızlı ve sağlıklı olmadığının bir göstergesidir. Mal tesliminde bir günlük gecikme bile büyük prestij kaybına ve maddi kayıplara neden olmaktadır. Gemi işletmeciliğinde, çok büyük sürprizlerle ve risklerle dolu bir iş alanı olduğu için, gemi işletmecileri bu riskleri en aza indirebilmek amacı ile öncelik sırasına müdahale edebileceği riskleri ortadan kaldırma yoluna gitmelidir. Bunun en doğru yolu güvenilir, işinde başarılı olan mühendisler, işletmeciler ve satınalmacıları  bünyesinde tutmaktır. Ülkemizde sayıları  giderek artan gemi işletmecileri işletme masraflarını azaltmak gayesi ile düşük maaşlı personel çalıştırma ve işletme sermayesi yetersizliliği nedeni ile bakım tutum harcaması yapmama alışkanlıklarından vazgeçmelidirler. Gemi işletme firmalarının en büyük yatırımları ve kazanç kaynakları olan işletecekleri gemi türlerinin ve tonajlarının bilimsel bir ön çalışma sonucunda o günkü piyasa koşullarını göz önüne alınarak, gemiyi işletme ve satmadaki zamanlamalarının çok iyi bir şekilde hesaplanarak yatırımlarını bu aşamalar sonucunda yapmaları gerekmektedir.
Sanat; amel, iş yapma gibi anlamlara gelir ve insanların akıl ve zekâsını, tasavvurunu, düş gücünü kullanarak yaptıkları faaliyetlere denir. Aynı zamanda duyguların, iç güdülerin, iç hayatın gözlemlenmesi ve tarif edilmesi mümkün olmayan her türlü zenginliğini içine alır.

Gemi Makineleri İşletme Mühendisi 
Birol Çetinkaya 
Pruvanız neta, denizleriniz sakin, rüzgarınız kolayına olsun. Selametle…