Kâmil Kolotoğlu

Kaptan Metin Leblebicioğlu
“O yürekli armatör Kâmil Kolotoğlu’nu anlatmalısın” demişti!
Yazan: Osman Öndeş

Kâmil Kolotoğlu

Ailenin Nüfus kayıtlarındaki soyadı “Kolot” idi. Fakat yazışmalarda ve anlatımlarda “Kolotoğlu” olarak kullanılmıştır. Nitekim dedeleri Abdi Kolot idi. Fakat inşa edilen tüm gemilerden “Abdi Kolotoğlu” gibi hep “Kolotoğlu” kullanılmıştır. Of Kazası 1834 Sicil kayıtlarında Hanlut ve Puşur ve Çiheli ve Varhali ve Manuşar köyleri ahalisi “Abdioğlu, Abdurrahmanoğlu, Alemdaroğlu, Alibaşoğlu, Alipaşaoğlu, Bayıroğlu, Cansızoğlu, Cordanoğlu, Çapaklıoğlu, Gençalioğlu, Gürgüroğlu, Hacıkurdoğlu, Hacımehmedoğlu, Hacıoğlu, Haldoğlu, Hamiloğlu, Hoşyüz[oğlu], Kadakoğlu, Karaibişoğlu, Karamollaoğlu, Kazdaloğlu, Kazmazoğlu, Kılıçoğlu, Kokoçeloğlu, Kokozeroğlu, Kolotoğlu, Koziloğlu, Koçinbeloğlu, Küçükahmedoğlu, Likoğlu, Mangıroğlu, Mollaahmedoğlu, Mollafeyzioğlu, Mollaibrahimoğlu, Mollaosmanoğlu, Murtezaoğlu, Mutuoğlu, Pırpıroğlu, Reşidoğlu, Sakaloğlu, Sarımustafaoğlu, Sarıoğlu, Seyyidalioğlu, Süleymanoğlu, Tunbuloğlu, Topçuoğlu, Turpoğlu, Yakuboğlu, Yusufoğlu” aile isimleri görülür. Ailenin bilinen büyüğü Abdi Kolot idi. Devam eden aile bireyleri “Kolotzâde- Kolotoğlu” unvanını aile tanımlaması için kullanışlar ve Cumhuriyet ile Soyadı Yasası’nı takiben “Kolotoğlu” soyadını kaydettirmişlerdir. Ancak mezartaşlarında “Kolot” olarak yazılı olduğu görülür.
Armatör Kâmil Kolotoğlu ’nun yaşam öyküsü hakkında 1989 yılında yaptığım bir söyleşiyi Deniz Ticareti Dergisi’nde neşretmişim.(*)
Yazının başında “Deniz Ticaret Odası Yayın Komitesi üyeleri zaman zaman toplandıklarında, yeni yayın politikasını ve konularını tartışırlar. Kaptan Metin Leblebicioğlu ‘Bir Denizcinin Portresi’ dizisi için Kâmil Kolotoğlu öncelikle anlatmaya önem verilmelidir. Yaşamı çok önemli mesajlarla doludur.” diye bir hatırlatma var.
2014 yılı sonlarında Kaptan Metin Leblebicioğlu ’yla konuştuğumda, bu yürekli armatörlük firmasının o yıllardan sonra dağıldığını, geriye anıların kaldığını belirtti. Kâmil Kolotoğlu’nun yakın bir işarkadaşı Ali Avcılar ’ı buldum. Kolotoğlu ailesinin deniz ticaretindeki yaşamlarına ait anılarını anlattı;
Kolotoğlu Denizcilik ve Tic.AŞ.’nin 1973 yılında armatörlüğe girdiği bir ömrü 1988’de noktalaması karşısında şöyle diyordu; Kolotoğlu bir aile ortaklığıydı. 1983 yılında verilen teşviklerle 5,700 dwt’luk Kâzım Kolotoğlu ve yine 7,500 dwt’luk Kenan Kolotoğlu gemilerini inşa ettirmek üzere omurga atmıştı.

M/V Abdi Kolotoğlu
O dönem gruplarında başkan olan Kâzım Kolotoğlu altı gemiye ulaşan filoyu yönetmek açısından işlerin yoğunluğunu dikkate alarak küçük kardeşi Kenan Kolotoğlu’nu başkan yaptı. O sırada Kolotoğlu filosundaki gemiler;1,760 dwt’luk Abdi Kolotoğlu, 1,080 det.’luk Turkol, 3,100 dwt.’luk Kemal Kolotoğlu, 1080 dwt.’luk Kâni Kolotoğlu, 3,250 dwt.’luk Günkol, 3,250 dwt.’luk Kâmil Kolotoğlu idi.
Kâmil Kolotoğlu böyle bir filoyu kurduktan sonra, yine atılgan yapısıyla işi ele alarak yeni gemilerin inşaatına kendini verdi. Ne yazık ki, bu gemiler 18 ay yerine 30-40 ay gibi bir zamanda tamamlanabildiler.
O yıllarda krediler aksamaya başlamıştı. Bu nedenle kızaklarda kalan gemilerin faizlerinin ve hatta ana para borçlarının geri ödemeleri bile ödeme vakti gelmişti. Aile parasal sıkıntılarla uğraşırken giderek Türk deniz ticaret dünyasından çekilmek gibi bir durumla karılaştı. Ancak Kâmil Kolotoğlu kardeşlerini ikna ederek, Kâzım Kolotoğlu ve Kenan Kolotoğlu gemileri için almış oldukları krediye kendi öz imkanlarından iki misli bir katkı da ilave ederek gemilerin inşasını tamamlattı ve sefere soktu. Böylelikle Türk Deniz Ticaret Filosu’na 15,000 dwt’luk bir yeni gemi tonajı kazandırdı. Bu gemiler Alaska’ya kadar yük taşıdılar.
Ancak 1985-86 yıllarındaki ağır ekonomik bunalım baskısı sürerken, 1988’de talihsiz bir olay yaşandı ve parasal sıkıntıları adeta katlandı. Nitekim Kâzım Kolotoğlu gemisi İstanbul’da bir yardımcı Alman harp gemisiyle çarpışarak yara almıştı. Bu gemiyi süvarisi mecburen Moda önlerinde karaya oturttu. O sırada tüm dünya deniz ticaret sektörü bu pazardaki düzelmenin umudu içersindeydiler. Navlunlar artıyor ve genel tablo düzelme gösteriyordu.

M/V Kâzım Kolotoğlu gemisi aldığı yara sonucu iki ambarına su dolmaya
başlayınca Moda önlerinde baştankara oturtulmuştu.Fotoğraf: Osman Öndeş

Yazıma bu olayla ilgili bir fotoğraf ekledim.. Kadıköy’den sahilden Moda’ya gitmek üzere yürürken birden bir geminin alışılmamış görünümü dikkatimi çekti.. Bu gemi su alıyordu..Ve pruvasını sahile çevirdi, geldi karaya oturdu..Bir Alman harp gemisi ile çatma sonucu yara almış olan Kâmil Kolotoğlu batmaktan kurtulmuştu. Birkaç kare fotoğrafını çektim.
Romanya’nin Köstence limanından yüklediği gübreyle İsveç’e hareket edecek olan Kâzım Kolotoğlu Moda önlerine geldiğinde yakıt ve kumanya almak için planlama yapılmasına karşın, işte o çarpışma sonucu batmamak için karaya oturtulmuştu.

M/V Kazım Kolotoğlu,

M/V Kazım Kolotoğlu, Hacı Emine Ana adıyla.
Kaynak- İlhan Kermen ,Türk Gemileri Arşivi.
Kenan Kolotoğlu, kredilerin çok kısıtlı ve özel sektör tersane yatırımlarının başlangıç yıllarında olduğu bir dönemde gemi inşaatına ağırlık vermiş öncü isimlerdendir.
Bu yıllarda;Koçlar-II, Türkay Deniz,Marmara,Türkol, Hacı Arif Kaptan, Mustafa Paksoy-2 Zehra Geliveli, Üsküdarlı -1, Ünal Kolotoğlu, Karadeniz -1, Cengiz Türkmen, Çoşkun Yağcı, Nuhoğlu IV, İsmail Beyli ,Toroslar-II, Salim Atasöy, Deniz Atı, Murat Işık (Tanker), Baba Kaptan Faik Kalkavan, Hüseyin Çetinkaya, Acar, Diler, Meşkur,Hacı İlyas Boduroğlu,Ulunoy, Gülten İslamoğlu, Nursal Seyyar Atelye (Çelik ve Ahşap), Kastelli Yat (Çelik) , Tolga Işık,Cafer Şener Şale,Dursun İmamoğlu, 0sman Ekşioğlu,Uğur Çelik,Naipoğlu,Gül II, Arif Kaptan..gibi sayıları 50’yi bulan 1500-3.000 dwt arasında genelyük/koster tipi gemiler inşa edildi.
M/V Abdi Kolotoğlu, Kolotoğlu Denizcilik Ltd.’in ilk gemisi olmuştur. Geminin omurgası 1 Eylül 1973'te Büyükdere'deki Deniz İnşaat tersanesinde kızağa konuldu. 28 Temmuz 1974'te denize indirildi ve 3 Şubat 1975'te tamamlandı. Tek pervaneli idi ve azami seyir sürati 12,5 knots idi.1985 yılında Kâmil Denizcilik ve Ticaret A.Ş.'ye satıldı.
1993 yılında gemi, İrfan Denizcilik ve Ticaret A.Ş.'ye satıldı ve adı “Hacı Nihat Doğruyol” olarak değiştirildi.Son sahibi, gemiyi 1996 yılında satın alan ve “Yaşar Kaptan” adını veren Arcu Denizcilik ve Ticaret A.Ş. idi.

İlk adı “Abdi Kolotoğlu” olan Yaşar Kaptan gemisinin sonar taramasında
batık yeri tespit edilmiş ve 48 metre derinlikte kumlu bir zeminde
omurgası üstüne yatmakta olduğu görüntülenmiştir.
29 Eylül 2001 Cumartesi günü, M/V Yaşar Kaptan magnesit cevheri yüklü olarak Boğaz’dan Tulcea'ya doğru seyrederken Köstence açıklarında emi su almaya başladığından saat 19.53’de SOS sinyali verilmiş ve Köstence’den 28 numaralı hızlı devriye botu, saat 22.20'de olay yerine ulaşmıştı. Ayrıca Petromar'a ait M/V Lycorn gemisi de SOS'a yanıt vermişti. Gemi personeli kurtarılmışsa da gemi batmıştır. Romanya dalış ekipleri tarafından yapılan sonar taramasında batık yeri tespit edilmiş ve 48 metre derinlikte kumlu bir zeminde omurgası üstüne yatmakta olduğu görüntülenmiştir.

M/V Abdi Kolotoğlu 1985’de Kamil Denizcilik ve Ticaret A.Ş.'ye,1993’de İrfan Denizcilik ve Ticaret A.Ş.'ye satıldı ve adı “Hacı Nihat Doğruyol” olarak değiştirildi.
Firmanın ekspektörü Ali Avcılar idi, Ofis, Zihni Denizcilik 'in olduğu binanın alt köşesinde idi.
Aile zamanla İstanbul’a yerleşmiştir. 1922 Akçabat doğumlu olan Kâmil Kolotoğlu’nun adresi İstanbul’da Bebek Çamlı Bahçe, Vezir Köşkü Sokak Bebek Apt. olarak kayıtlıdır. Aile tüm imkanlarını zorlayarak gemiyi kurtarmaya yöneldi. Ama böylesine ağır bir maddi yük, giderek daha büyüyen ekonomik zorlukları tetikledi ve bu çok değerli denizcilik firmasının sonu oldu. Kolotoğlu ailesinden ve İstanbul Akçaabatlı'lar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği kurucularından olan Kenan Kolotoğlu 5 Aralık 2024 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Cenazesi 6 Aralık 2024 Cuma günü Zincirlikuyu Mezarlığı içindeki Sabancı Camii’nde kılınan öğle namazını müteakip kılınan cenaze namazının akabinde Zincirlikuyu mezarlığına defnedildi.
Kolotoğlu kardeşler sonraki yıllarda armatörlükten tamamıyla başka ticaret alanlarına yönelmişler ve zamanla hepsi vefat etmiştir.

M/V Kenan Kolotoğlu 1979 Deniz Endüstrisi AŞ (Çiçek Tersanesi) tersanesinde Günkol Denizcilik Ltd. adına 1979 yılında inşa edildi. 1579 grt. ve 3050 dwt. idi. 1246 kW olan ana makinesi 1670 bhp. azami güç üretiyordu.
M/V Kazım Kolotoğlu 1984 yılında Deniz Endüstrisi AŞ (Çiçek Tersanesi)’de inşa edildi. 4983 grt. ve 8170 dwt. idi. IMO Numarası 8117847 idi. 1998’de satıldı ve “İsmail Kaptanoğlu” adı verildi. 2009’da satıldı ve “Hacı Emine Ana” adı verildi. Panama Gemi siciline kaydedilmişti. 2019’da Micronesia gemi siciline geçirildi ve Palau bayrağı taşıyordu.
M/V Ünal 1980 inşa ro/ro tipi genel yük gemisi/Çıkarma Gemisi idi.

M/V Kâni Kolotoğlu -Hacı İbrahim adıyla .Kaynak- İlhan Kermen Türk Gemileri arşivi.
M/V Kâni Kolotoğlu 1978 yılında Haliç, Fener’de Gemi İnşa Koll Şti. tezgahında inşa edildi. 1097 dwt., 749 grt. ve Tam boy: 62,50 mt. idi. Satıldı ve “Akça-1” adı verildi. Yeniden satıldı ve “Hacı İbrahim” adı verildi. 25 Nisan 2006 tarihinde Ahırkapı demir yerine gelirken römorkör yedeğinde olan İran bandıralı Iran Madani adlı dökmeciye çarparak battı.5 mürettabat kayboldu. Gemi 1250 ton gübre yüküyle Gemlik’ten Samsuna gidiyordu
Kolotoğlu ailesi birbiri ardından geen olumsuzluklar sonunda denizcilik dünyasından çekildiler.
-----------------
(*) Öndeş,Osman, Kolotoğlu Denizcilik, Deniz Ticaret Odası Deniz Ticareti Dergisi,
Ocak 1989.